De politiek heeft grote moeite met het leger aan mensen dat zich niet wil of kan laten dwingen in het stramien van het wettelijk geregelde dienstverband.
Deze mensen willen gewoon een factuur kunnen sturen voor de uren die ze werken en geen verdere afhankelijkheid van hun opdrachtgever hebben. De opdrachtgever wil dat ook: betalen voor de gewerkte uren en daarmee klaar.
Vakbonden en de meer sociaal georiënteerde politieke partijen lopen hiertegen te hoop. Het zou gaan om verkapte dienstverbanden om de rechten die bij e
en dienstverband horen te omzeilen. Het zou gaan om het ontduiken van de afdracht van sociale premies.
VAR
Geruime tijd hebben we een systeem gehad, waarbij gebruik werd gemaakt van de Verklaring ArbeidsRelatie (VAR). Een systeem dat de opdrachtgever zou moeten vrijwaren van de verplichtingen die bij een dienstverband horen. Een systeem waarbij elke opdrachtgever/opdrachtnemer verhouding getoetst werd.
Allerlei eisen zijn daarbij van toepassing, waarbij eigenlijk de meest bekende is dat de ondernemer minimaal drie opdrachtgevers moest hebben. Dit maakte vanaf het begin dat een grote groep zelfstandigen, de interim werkers in bijvoorbeeld ICT of andere zakelijke dienstverlening, feitelijk niet meer via een tussenpersoon konden werken, zonder hun zelfstandigheid te verliezen.
BGL
Toen zou er de Beschikking Geen Loonheffing (BGL) komen, waarbij de Belastingdienst bij beschikking per opdrachtgever/opdrachtnemer verhouding zou verklaren dat er geen loonheffing ingehouden hoeft te worden.
Dit bleek echter te bewerkelijk, te veel werk voor de Belastingdienst, zodat de BGL er niet kwam.
DBA
En nu is de wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA), die ingaat per 1 mei 2016. Het idee is dat de belastingdienst voorwaarden formuleert en voorbeeldcontracten levert.
De Belastingdienst heeft ook al van die overeenkomsten gepubliceerd en ook is het mogelijk overeenkomsten te laten beoordelen door de Belastingdienst (waar dan de deregulering zit is mij ook een raadsel).
Het probleem blijft echter hetzelfde als met de VAR: er zijn allerlei situaties waar opdrachtgever en opdrachtnemer beiden op uurtje-factuurtje basis willen werken, maar dit niet mag.
En als het niet ‘mag’, of althans de beoogde manier van werken niet past binnen het systeem van de wet DBA, dan moeten de werkzaamheden in een dienstverband gegoten worden.
Oplossing?
In de discussies over de wet DBA zie je dat er een groep ondernemers is die zegt ‘ik wil geen sociale verzekeringen, ik maak er geen aanspraak op, dus ik wil er ook niet aan meebetalen’. Dit lijkt mij een verkeerde motivatie. Immers is de basis van sociale verzekeringen de zo breed mogelijk gedragen collectiviteit.
Wat mij betreft moet er dus zeker geen ruimte gecreëerd worden voor de ondernemers die deze visie aanhangen.
Wat volgens mij wel gecreëerd zou moeten worden en wat ook binnen het systeem van de wet DBA zou moeten kunnen, is een systeem waarbij in de overeenkomst gekozen kan worden voor een vrijwillige afdracht van de premies, door de opdrachtnemer, waarbij dan de opdrachtgever en, indien daar sprake van is, de keten tussen opdrachtnemer en opdrachtgever, gevrijwaard worden van die afdracht.
Daarvoor zou volgens mij kunnen volstaan dat de Belastingdienst enerzijds een standaard tekst voor dat stuk van de regeling definieert en anderzijds dat de zelfstandige ondernemer, ongeacht de rechtsvorm van zijn onderneming, een loonbelastingnummer kan krijgen en op aangifte die loonbelasting en premies af kan dragen.